Pelgrimsroutes

De Via de la Plata is een oude Romeinse heerbaan, die van de Romeinse stad Hispalis (Sevilla) over Emerita Augusta (Mérida), de toenmalige hoofdstad van de Romeinse provincie Lusitanië, naar Asturica Augusta (Astorga) ging. Deze weg was al in de eerste eeuw voor Christus in z’n geheel geplaveid. Langs de route stonden mijlpalen, die de afstand tot de volgende stad of een groot kruispunt aangaven. Over de talrijke rivieren bouwden de Romeinen degelijke bruggen, die nu voor een groot deel nog in gebruik zijn! Bij het verdwenen stadje Cáparra, niet ver van de stad Plasencia, richtte men op de Via de la Plata zelfs een vierzijdige triomfboog op, een unicum voor Spanje. Deze triomfboog is nu nog te bewonderen tussen de restanten van het stadje.

Via de la Plata betekent letterlijk Zilverweg (‘plata’ is het Spaanse woord voor zilver). Toch heeft de naam niets te maken met zilver, maar is zij een verbastering van het Moorse ‘balata’, hetgeen ‘geplaveide weg’ betekent. Geplaveide wegen waren in die tijd iets bijzonders. Toch spreekt men nog vaak van de ‘Zilverweg’ of ‘Zilverroute’.

Maar de Via de la Plata is ook de naam voor de pelgrimsroute, die van Sevilla over delen van de oude Romeinse weg via Zamora naar Santiago de Compostela gaat. Na Zamora kan men de oude weg blijven volgen tot Astorga en vandaar over de Camino Francés verder naar Santiago trekken. Of men buigt bij Granja de Moreruela naar het westen af en gaat via Puebla de Sanabria en Ourense naar de Heilige Stad. Dit deel van de route wordt ook wel de Camino Mozarabe genoemd of de Camino Sanabrés.

Helemaal in het zuiden zijn er nog een paar toevoerroutes die naar de Via de la Plata leiden. Dat zijn de routes vanuit Huelva en Cádiz aan de Atlantische Oceaan, die respectievelijk naar Zafra en Sevilla gaan, en vanuit Málaga en Almería aan de Middellandse Zee, die beide naar Mérida gaan. De laatste twee routes worden ook Camino Mozarabe genoemd. De naam ‘Mozarabe’ verwijst naar de christenen, die in de door de Moren beheerste gebieden van Spanje woonden en Mozarabische christenen werden genoemd. Maar eigenlijk kun beter je de hele Via de la Plata plus de zuidelijke toevoerwegen en de Camino Sanabrés de Camino Mozarabe noemen, omdat christenen over deze hele route naar Santiago de Compostela trokken.

Autonome regio’s

Op zijn weg van Sevilla naar Santiago de Compostela komt de pelgrim door vier autonome regio’s, te weten Andalusië, Extremadura, Castilië & León en Galicië. De hoofdsteden van deze regio’s zijn respectievelijk Sevilla, Mérida, Valladolid en Santiago de Compostela.

Zwaarte van de route

De Via de la Plata is een wat zwaardere pelgrimsroute. De Extremadura is dun bevolkt. Er zijn minder dorpen om onderweg boodschappen te doen of even uit te rusten onder het genot van een kop koffie. Ook zijn er minder herbergen waardoor de dagetappes soms wat langer zijn, tot ruim 30 kilometer. De tocht voert door bergen waardoor je soms flink moet klimmen en dalen. De keerzijde hiervan is dat je veel door prachtige natuur komt. Het is belangrijk om elke dag genoeg water en proviand mee te nemen.

Aantal pelgrims

De Via de la Plata is nog steeds een rustige route al neemt het aantal pelgrims wel langzaam toe. In 2022 trokken 10.631 pelgrims over de Via de la Plata naar Santiago de Compostela, tegen 9201 in 2019. Dit betekent dat in het pelgrimeerseizoen dagelijks ongeveer 50 mensen dezelfde etappe afleggen. In de tussenliggende jaren waren er maar weinig pelgrims op de weg als gevolg van corona.

Als je deze aantallen pelgrims vergelijkt met het totale aantal dat naar de heilige stad trekt zijn deze inderdaad maar klein. In totaal kwamen in 2022 437.510 pelgrims in Santiago aan. Hiervan trok iets meer dan de helft, 226.447, over de Camino Francés. Het gaat hierbij om geregistreerde pelgrims (cijfers van het officieel Pelgrimsbureau van de Stad Santiago de Compostela).

Kijk in De Lokroep van de Camino naar nog veel meer informatie over de geschiedenis en het belang van de Via de la Plata als militaire, handels- en pelgrimsroute.